Paslanmaz çelik kendiliğinden yapılanan ve korozyon direnci sağlayan bir yüzey tabakası (pasif tabaka) oluşumunu temin etmek üzere gereken miktarda ≥ % 10,5 krom ve ≤ % 1,2 karbon içeren demir alaşımıdır.
Başlıca özellikleri; korozyon direnci, estetik çekicilik, ısıl direnç, düşük toplam ömür maliyeti, tamamen geri dönüşebilirlik, biyolojik nötrallik, imalat ve temizlik kolaylığı, dayanç-ağırlık oranıdır.
| ASTM AISI |
EN 10088 No |
EN 10088 Sembol |
Kimyasal Kompozisyonu (%) | Mekanik Karakteristikler | Genel Özellikler | Kullanım Alanları |
|||||||||||
| C (max) | Cr | Ni | Mo | N | Diğer | Çekme Day. (N/mm2) |
Akma Day. (N/mm2) |
Uzama (%) | Sertlik (HB) max. |
Genel Paslanma Dayanımı | Isı Dayanımı | Soğuk Şekil Alabilme | Kaynak Edilebilme | ||||
| Ferritik Paslanmaz Çelikler | |||||||||||||||||
| 409/409L | 1.4512 | X2CrTi12 | 0.03 | 10.5-12.5 | – | – | – | Ti: 6(C+N), <0.65 | 380-560 | >220 | >25 | <180 | o | o | +++ | ++ | Otomobillerde susturucu ve egzoz sistemlerinde Vagonlarda, konteynerlerde, otobüs karoserlerinde Kimya ve petrokimya sanayinde borularda, ısı değiştiricilerinde, buhar ve su vanalarında, fittinglerde Mutfak aletleri ve spor ekipmanlannda |
| 410S | 1.4000 | X6Cr13 | 0.08 | 12.0-14.0 | – | – | – | – | 400-600 | >250 | >19 | <180 | + | o | + | + | Petrokimya sanayinde Cevher işleme ve madencilik makinelerinde Damıtma kulelerinde Seperatörlerde Isı eşanjörlerinde |
| 430 | 1.4016 | X6Cr17 | 0.08 | 16.0-18.0 | – | – | – | – | 450-600 | >260 | >20 | <185 | + | + | +++ | + | Genel amaçlar için kullanılan bir paslanmaz çeliktir Otomotiv sanayinde karoser parçaları, tampon vs. üretiminde Mutfak ekipmanları, çatal-kaşık üretiminde Gıda ve kimya sanayinde Mimari uygulamalarda |
| 430Ti | 1.4520 | X2CrTİ17 | 0.025 | 16.0-18.0 | – | – | 0.015 | Ti: 4(C+N)+0.15,<0.8 | 380-620 | >200 | >24 | <200 | + | + | +++ | ++ | Yüksek sıcaklığa dayanıklılığı, kaynak kabiliyeti ve sünekliği sayesinde geniş kullanım alanı bulur Çamaşır makinaları, su ısıtıcıları gibi ev aletlerinde Otomotiv egzoz sistemlerinde Gıda tesislerinde |
| 436L | 1.4513 | X2CrMoTi17-1 | 0.025 | 16.0-18.0 | – | 0.8-1.4 | 0.02 | Ti: 4(C+N)+0.15,<0.8 | 400-550 | >220 | >23 | <185 | ++ | + | +++ | ++ | Otomobillerde susturucu ve egzoz sistemlerinde Yakıt doldurma tüplerinde Eşanjörlerde Su arıtma tesislerinde Duman bacalarında |
| 439 | 1.4510 | X3CrTİ17 | 0.05 | 16.0-18.0 | – | – | – | Ti: 4(C+N)+0.15,<0.8 | 420-600 | >240 | >23 | <185 | + | + | +++ | ++ | Yüksek sıcaklığa dayanıklılığı, kaynak kabiliyeti ve sünekliği sayesinde geniş kullanım alanı bulur Çamaşır makinaları, su ısıtıcıları gibi ev aletlerinde Otomotiv egzoz sistemlerinde Gıda tesislerinde |
| 441 | 1.4509 | X2CrTiNb18 | 0.03 | 17.5-18.5 | – | – | – | Ti: 0.1-0.6 Nb: 3C+0.3, <1.0 |
430-630 | >230 | >20 | <185 | + | ++ | ++ | ++ | Otomobillerde susturucu ve egzoz sistemlerinde Tüplerde Isı eşanjörlerinde İç mekan kaplamada Restoran ekipmanlarında |
| 444 | 1.4521 | X2CrMoTi18-2 | 0.025 | 17.0-20.0 | – | 1.8-2.5 | 0.03 | Ti: 4(C+N)+0.15,<0.8 | 450-650 | >320 | >20 | <217 | ++ | ++ | ++ | + | Otomotiv egzoz sistemlerinde Isı eşanjörlerinde Su boru hatlarında, sıcak su sistemlerinde Cıvata ve somun imalatında Tıbbi ve kimyasal ekipmanlarda |
| Martenzitik Paslanmaz Çelikler | |||||||||||||||||
| 410 | 1.4006 | X12Cr13 | 0.08-0.15 | 11.5-13.5 | 0.75 | – | – | – | 650-850 | >450 | >15 | <220 | + | o | + | + | Makine endüstrisi Gaz türbin parçalarında, buhar türbinlerinde Pompa parçalarında Petrokimya sanayisinde Valf parçalarında, cıvata ve somun imalatında |
| 420 | 1.4021 | X20Cr13 | 0.16-0.25 | 12.0-14.0 | – | – | – | – | 700-850 | >500 | >13 | <230 | + | o | o | + | Mekanik özellikleri mükemmel bir paslanmaz çeliktir Düşük sıcaklıklarda kırılgandır Yüksek dayanım ve aşınmaya karşı mukavemet gerektiren genel mühendislik kullanımlarında tercih edilir Bıçaklar, tıbbi aletler, fren diskleri, pompa parçalarında |
| Ostenitik Paslanmaz Çelikler | |||||||||||||||||
| 201 | 1.4372 | X12CrMnNiN17-7-5 | 0.15 | 16.0-18.0 | 3.5-5.5 | – | 0.05-0.25 | – | 655-850 | >310 | >40 | <219 | + | + | +++ | +++ | Vagonlar ve römorklarda Dış cephe ve çatı kaplamalarında Pişirici ekipmanlarında Mutfak ürünleri ve endüstriyel mutfak gereçlerinde Küçük ev aletlerinde |
| 301 | 1.4310 | X10CrNi18-8 | 0.05-0.15 | 16.0-19.0 | 6.0-9.5 | 0.8 | 0.10 | – | 600-950 | >250 | >40 | <200 | + | + | ++ | ++ | Kömür ve ve petrokimya endüstrisinde Pompalarda Damıtma kazanları ve karıştırıcılarda Asit tanklarında Isı eşanjörlerinde ve boru hatlarında |
| 301L/301LN | 1.4318 | X2CrNi18-7 | 0.03 | 16.5-18.5 | 6.0-8.0 | – | 0.10-0.20 | – | 650-850 | >330 | >35 | <220 | ++ | ++ | ++ | ++ | Otomotiv endüstrisinde, özellikle araç şasilerinde Demiryolu araçları ve ekipmanlarında Bina inşaatlarında Jant kapaklarında Römork bileşenlerinde |
| 303 | 1.4305 | X8CrNiS18-9 | 0.10 | 17.0-19.0 | 8.0-10.0 | – | 0.10 | – | 500-750 | >190 | >35 | <230 | + | + | +++ | ++ | Vida ve bağlantı elemanları imalatlarında Valf parçalarında Gıda ve süt işleme endüstrisinde Fotoğraf, boya, sabun ve kayıt endüstrilerinde Tekstil endüstrisinde |
| 304 | 1.4301 | X5CrNi18-10 | 0.07 | 17.5-19.5 | 8.0-10.5 | – | 0.10 | – | 500-700 | >230 | >45 | <215 | ++ | + | ++ | +++ | Korozyon dayanımı, soğuk şekillendirilebilme ve kaynak kabiliyetlerinin çok iyi olması nedeniyle en yaygın olarak kullanılan paslanmaz çeliktir Ev eşyaları ve mutfak cihazlarında Mimari ve otomotiv sektörü uygulamalarında |
| 304L | 1.4306 | X2CrNi19-11 | 0.03 | 18.0-20.0 | 10.0-12.0 | – | 0.10 | – | 460-680 | >215 | >40 | <215 | ++ | + | +++ | +++ | Kaynak sonrasında tavlanması mümkün olmayan parçalarda tercih edilir. Nitrik asit bulunan ortamlara dayanıklıdır Gıda, sabun ve suni elyaf sanayinde organik ve meyve asidine maruz kalacak yerlerde Kimya, petrokimya, kağıt ve deri sanayinde |
| 304LN | 1.4311 | X2CrNi18-10 | 0.03 | 17.5-19.5 | 8.5-11.5 | – | 0.12-0.22 | – | 550-750 | >270 | >40 | <210 | ++ | + | +++ | +++ | 304L ile benzer ancak mekanik özellikleri daha iyidir 400°C sıcaklığa kadar sürekli işetme koşullarında kullanilabilir Tokluğu dolayısıyla düşük sıcaklıklarda tercih edilir Kimya, süt ve fermentasyon tesislerindeki basınçlı kaplarda |
| 309 | 1.4828 | X15CrNiSi20-12 | 0.20 | 19.0-21.0 | 11.0-13.0 | – | 0.10 | – | 500-700 | >230 | >30 | <200 | ++ | +++ | + | +++ | Isıya dayanıklı uygulamalarda tercih edilen bir paslanmaz çeliktir Yüksek sıcaklık malzemesidir Fırın ve aparat yapımı, taşıyıcılar ve borularda Hava ön ısıtıcıları, sementasyon kutuları ve tav kaplarında |
| 309S | 1.4833 | X12CrNi23-13 | 0.15 | 22.0-24.0 | 12.0-14.0 | – | 0.10 | – | 515-700 | >205 | >30 | <215 | ++ | +++ | + | +++ | Isıya dayanıklı uygulamalarda tercih edilen bir paslanmaz çeliktir Yüksek sıcaklık malzemesidir Fırın yapımı ve ısıtıcılarda Sementasyon kutuları ve tav kaplarında |
| 310 | 1.4841 | X15CrNiSi25-21 | 0.20 | 24.0-26.0 | 19.0-22.0 | – | 0.10 | – | 550-800 | >230 | >30 | <205 | ++ | +++ | + | ++ | Isıya dayanıklı uygulamalarda tercih edilen bir paslanmaz çeliktir Yüksek sıcaklık malzemesidir Sanayi fırınları ve buhar kazanlarında Petrol tesisleri ve termoeleman koruyucularında |
| 310S | 1.4845 | X8CrNi25-21 | 0.10 | 24.0-26.0 | 19.0-22.0 | – | 0.10 | – | 500-750 | >210 | >35 | <200 | +++ | +++ | + | ++ | Çok agresif korozif ortamlar için uygun bir paslanmaz çeliktir Yüksek sıcaklıkta ve kuvvet taşıyan parçalarda tercih edilir Kimya, petrokimya ve gıda sanayinde Isı değiştiricileri, buhar kazanları ve endüstriyel mutfaklarda Mimaride dış cephe kaplamalarında |
| 316 | 1.4401 | X5CrNiMo17-12-2 | 0.07 | 16.5-18.5 | 10.0-13.0 | 2.0-2.5 | 0.10 | – | 530-670 | >210 | >40 | <200 | +++ | + | ++ | +++ | Çok agresif korozif ortamlar için uygun bir paslanmaz çeliktir Yüksek sıcaklıkta ve kuvvet taşıyan parçalarda tercih edilir Kimya, petrokimya ve gıda sanayinde Isı değiştiricileri, buhar kazanları ve endüstriyel mutfaklarda Mimaride dış cephe kaplamalarında |
| 316L | 1.4404 | X2CrNiMo17-12-2 | 0.03 | 16.5-18.5 | 10.0-13.0 | 2.0-2.5 | 0.10 | – | 530-670 | >200 | >40 | <200 | +++ | + | +++ | +++ | 316 kaliteye benzer, ek olarak kaynak sonrasında tavlanması mümkün olmayan parçalarda tercih edilir Çok agresif korozif ortamlar için uygun bir paslanmaz çeliktir Kimya, petrokimya ve gıda sanayinde Isı değiştiricileri, buhar kazanları ve endüstriyel mutfaklarda |
| 316LN | 1.4406 | X2CrNiMoN17-11-2 | 0.03 | 16.5-18.5 | 10.0-12.5 | 2.0-2.5 | 0.12-0.22 | 580-800 | >280 | >40 | <250 | +++ | + | +++ | +++ | Ortopedik implantlarda Cerrahi aletlerde Tekstil endüstrisinde Kağıt endüstrisinde Gıda sanayinde |
|
| 316Ti | 1.4571 | X6CrNiMoTi17-12-2 | 0.08 | 16.5-18.5 | 10.5-13.5 | 2.0-2.5 | – | Ti: 5C, <0.7 | 540-700 | >220 | >40 | <200 | +++ | ++ | +++ | +++ | 316 kaliteye benzer, ek olarak yüksek sıcaklık özellikleri daha iyidir 400°C a kadar sürekli işetme koşullarında kullanilabilir Kimya, petrokimya, kömür, katran sanayi, selüloz üretiminde Boya tesisleri, sentetik reçine ve lastik sanayinde |
| 317L | 1.4438 | X2CrNiMo18-15-4 | 0.03 | 17.5-19.5 | 13.0-16.0 | 3.0-4.0 | 0.10 | – | 500-700 | >200 | >35 | <217 | +++ | + | ++ | ++ | Kimya, petrokimya ve tekstil sanayinde Kağıt ve kağıt hamuru işleme ekipmanlarında Gıda sanayinde, gıda işleme ekipmanlarında Fosil ve nükleer yakıtlı enerji üretim istasyonlarındaki kondansatörlerde |
| 321 | 1.4541 | X6CrNiTi18-10 | 0.08 | 17.0-19.0 | 9.0-12.0 | – | – | Ti: 5C, <0.7 | 520-720 | >220 | >40 | <210 | +++ | ++ | ++ | +++ | Kaynak edilmiş ve tavlanmamış olarak korozif ortamlarda kullanılacak parçalar için idealdir Bütün sıcaklıklarda sünektir ve kimya sanayinde kullanılır Mühendislikte düşük sıcaklık uygulamalarında tercih edilir Kaynaklı aparat ve depo yapımında, fittinglerde |
| 347 | 1.4550 | X6CrNiNb18-10 | 0.08 | 17.0-19.0 | 9.0-12.0 | – | – | Nb: 10C, <1.0 | 500-700 | >205 | >35 | <230 | +++ | +++ | ++ | +++ | Yüksek sıcaklık contalarında, genleşme derzlerinde Roket motor parçalarında, havacılık endüstrisi ekipmanlarında Egzoz manifoldlarında Yüksek sıcaklıkta kimyasal proses ekipmanlarında |
| o : Uygun değil + : Uygun ++ : İyi +++ : Çok iyi
* Alıntı yapılan kaynakların olası yanlışlığından ve olası yazım hatalarından dolayı yukarıdaki bilgilerden İde İnşaat ve Metal A.Ş sorumlu değildir. |
|||||||||||||||||
